Kekik Üretiminde Tarım Sigortası Uygulamasının Analizi: Denizli İli Örneği
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11221093Anahtar Kelimeler:
Tarım sigortası, Kekik Üretimi, Denizli iliÖzet
Tarım sektörü birçok sosyo-ekonomik kriter bakımından farklı gelişmişlik düzeyine sahip bütün ülkelerin ekonomilerinde stratejik ve hayati bir öneme sahiptir. Tarım sektörü sahip olduğu temel özellikleri bakımından üretim sürecinde önemli ölçüde doğa koşullarına bağlıdır. Günümüzde ne kadar geliştirilmiş yüksek teknolojiye sahip olunsa dahi tarımsal üretimin doğa koşullarına bağlılığı devam etmektedir. Tarımsal üretimi tehdit eden risk ve belirsizliklerin sebep olduğu hasarların giderilebilmesi için kullanılabilecek en etkili yöntem tarım sigortası uygulamasıdır. Dünyada tarım sigortası uygulamalarının geçmişi 18. Yüzyıla, Türkiye’de ise 1950’li yılların sonlarına uzanmaktadır. Günümüzde ülke genelinde tarım sigortalarının temel dayanağını ise 2005 yılında çıkartılan Tarım Sigortaları Kanunu oluşturmaktadır. Tarımsal faaliyetler için uygulanan tarım sigortaları pratikleri ise ilgili kanun gereği kurulan Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi tarafından yürütülmektedir. Ülke genelinde 2022 yılı itibariyle 296 milyar TL sigorta bedeli, 4,8 milyar TL prim üretimi karşılığında yaklaşık 3 milyon adet poliçe oluşturulmuştur. Aynı yıl itibariyle ülke genelinde tarım sigortaları kapsamında 3,4 milyar TL hasar ödemesi yapılmıştır. Bu çalışmada Denizli ilinde Basit Tesadüfi Örnekleme yöntemi ile belirlenen 82 adet kekik üretim işletmesinden elde edilen veriler yardımıyla tarım sigortası yaptıran ve yaptırmayan işletmeler arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Yapılan çalışmada incelenen işletmelerde kekik üretiminde tarım sigortası yaptırma oranı %29,27 (24 işletme) olarak tespit edilmiştir. Bu oran toplam kekik üretim alanrı içinde %47,71, üretim miktarı içinde ise %43,63 olarak tespit edilmiştir. Yürütülen araştırmada elde edilen sonuçlara göre kekik üretiminde sigorta yaptıran işletmelerde; ortalama kekik üretim alanı 73,35 da, ortalama verim değeri 86,97 kg/da ve elde edilen üretim değeri 1.332,95 TL/da olarak hesaplanmıştır. Bu değerler tarım sigortası yaptırmayan işletmelerden daha düşük düzeyde bulunmuştur. Belirtilen kriterlerde sırasıyla gruplar arasındaki farklar istatistiki yönden %1, %10 ve %10 düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Yürütülen araştırma kekik üretiminde sigorta yaptıran işletmelerle yaptırmayan işletmeler arasında; Yaş (%5), eğitim (%10), kekik üretim tecrübesi (%5) ve dekar başına insan işgücü kullanımı (%5) değerleri bakımından istatistiki yönden farklılıkların anlamlı olduğunu göstermiştir. Yapılan araştırma incelenen işletmelerde sigorta yaptıran üreticilerin eğitim düzeyinin yaptırmayanlara göre daha yüksek düzeyde ve yaş ortalamasının da ortalama 5 yaş daha genç bireylerden oluştuğunu göstermiştir. Yürütülen çalışma tarım sigortası uygulanan işletmelerde verim ve satış fiyatına bağlı olarak elde edilen üretim değerinin tarım sigortası yaptırmayan işletmelerde oranla daha düşük olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum araştırma alanındaki üreticiler kekik üretim tekniği konusunda eğitim faaliyetlerine ağırlık verilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Literatür incelendiğinde her türlü tarımsal faaliyet dalında tarım sigortası uygulamalarının yetersiz olduğunu göstermektedir. Bu araştırmada elde edilen bulgular da bu kanıyı doğrular niteliktedir. Tarımsal sigortacılık hizmetlerinin yaygınlaştırılması için mutlaka işletme düzeyinde eğitim, yayım, tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine ağırlık verilmelidir.
Referanslar
Adanacıoğlu, H., Topal, E., Kosoğlu, M. (2020). Adaptation Level of Beekeeping Farms to Modern Practices: A case Study of İzmir Province. J. Anim. Prod. 61(1): 1-8.
Akçaöz, H. V., Güzel, A., Metin, B., Redzepi, V. (2023). Tarımsal Amaçlı Kooperatiflere Ortak Olan ve Ortak Olmayan Üreticilerin Tarım Sigortası Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi. 33(1): 1-18.
Aktürk, D., Aydın, B. (2019). Structural Characteristics of Beekeeping Enterprises and Beekeeping Activities in Çanakkale Province. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology. 7(10):1618-1628.
Çetin, B., Turan, Ş. (2013). Tarım Sigortaları. Nobel Yayınları. Geliştirilmiş 2. Baskı. Yayın No: 563, İktisadi-İdari Bilimler No: 107. Ankara. 272 s.
Çevirimli, M.B., Sakarya, E. (2017). Tarsim Arılı Kovan Sigortası Uygulamaları; TR32 Bölgesi Örneği. MAKÜ Sag. Bil. Enst. Derg. 5(1): 1-10.
Çınar, M. (2022). Çanakkale İlinde Kapya Biber Üretiminin Ekonomik Analizi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale. 132 s.
Çiçek A, Erkan O. (1996). Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. GOP Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12. Ders Notları Serisi No:6. Tokat. 118 s.
Ertan, A., Gök, M. (2012). Eğirdir İlçesi Tarım Üreticilerinin Tarım Sigortası Yaptırmaya Karar Verme Sürecinde Etkili Olan Faktörlerin Analizi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 3(5): 66-76.
Gence, F. (2019). Kahramanmaraş İlinde Çerezlik Ayçiçeği Üretim Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş. 51 s.
Green, S. B., Salkind, N. J., Akey, T. M. (2000). Using SPSS For Windows, Analyzing and Understanding Data. Second Edition. Prentice Hall Inc., Upper Saddle River. New Jersey, USA. 430 p.
Giampietri, E., Yu, X., Trestini, S. (2020). The Role of Trust and Perceived Barriers On Farmer’s Intention to Adopt Risk Management Tools. Bio-based and Applied Economics. 9(1): 1-24.
Gujarati, D. N. (2009). Temel Ekonometri. Literatür Yayınları No:33,İstanbul. 107 s.
Kiracı, M.A., Kıran, T., Solak, E., Doğu, K., Altıntaş, A., (2014). Trakya’da Yer Alan Bağcılık İşletmelerinde Ürün Sigortası Uygulamalarına Yönelik Üreticilerin Yaklaşımları, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Trakya University Journal of Natural Sciences. 15(1): 9-15.
Metin, E. (2023). Bir Tarımsal Destekleme Politikası Olarak TARSİM’in Sosyal Politika Analizi. Çalışma İlişkileri Dergisi. 14(1): 114-131.
Oğuz, C., Diyanah, S. M. (2021). Farmers’ Perceptions of Agricultural Insurance: A Case Study of Altınekin District, Konya, Turkey. IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 803 012052, DOI 10.1088/1755-1315/803/1/012052.
Onuç, Z. Saner, G. , Yanar, A., Güler, D. (2019). Arıcılık Faaliyetinin Ekonomik Yönü Üzerine Bir Analiz: İzmir-Kemalpaşa İlçesi Örneği Türkiye. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 6 (1): 11-20.
Oysal, Ö. K., Saner, G., Ceyhan, V., Bayramoğlu, Z., Engürülü, B., Tümer, E.İ., Akyüz, Y., Tekin, M.K., Öz, B.D. (2020). Tarımda Risk Yönetimi: Mevcut Durum ve Gelecek Eğilimleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği IX. Teknik Kongresi Bildirileri. S.807-834. Ankara.
Sümer, G., Polat, Y. (2016). Dünyada Tarım Sigortaları Uygulamaları ve TARSİM. Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18(1): 236-263 .
TOB, (2020). Denizli İl Tarım ve Orman Müdürlüğü. ÇKS Kayıtları.
Topal, A.Y. (2022). Çanakkale İlinde Arıcılık İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale. 127 s.
Ural, M. (2022). Balıkesir İlinde Şekerpancarı Üretiminin Ekonomik Analizi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale. 128 s.
Yamane, T. (1967). Elementary Sampling Theory. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice- Hall, Inc., USA. 405 p.
Yaşar, M., Şahin, K. (2023). Şeker Pancarı Üretiminde Yetiştirici Uygulamaları: Muş Ili Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 13(3): 2195-2204.
Yurt, İ. (2022). Çanakkale İlinde Yağlık Ayçiçeği Üretiminin Ekonomik Analizi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale. 143 s.
Yücer, A. A., Altıntaş, Ö. (2023). Tarım Sigortaları Uygulamaları, Uyuşmazlıklar ve Nedenleri. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 10(4): 1-18.
Yüksek, E. (2019). Adana İlinde Yağlık Ayçiçeği Üretim Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Üniversitesi Lisansüstü Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Kahramanmaraş. 50 s.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Journal on Mathematic, Engineering and Natural Sciences (EJONS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
