TARIM İŞLETMELERİNDE TARIMSAL ÖRGÜTLENMENİN YERİ VE ÖNEMİ

Özet

Tarımsal kalkınmanın önemli göstergelerinden biri de örgütlenme düzeyidir. Örgütlenme; tarımsal üretimde birçok sorunun çözümünde ön plana çıkan araçlardan biridir. Türkiye’de tarımsal örgütlenme konusunda bir unsur yer almaktadır. Bu unsurlardan bazıları işletmelerin sermaye ihtiyaçlarının karşılanmasında, bazıları girdi temininde bazıları da ürün pazarlamasında faaliyet göstermektedir. Ülke genelinde ziraat odalarına üye sayısı 5,2 milyon olup bu değer tarımsal kooperatiflerde 3,6 milyon, üretici birliklerinde 345 bin, ıslah amaçlı yetiştirici birliklerinde ise 570 bin civarındadır. Yapılan çalışmada; süt sığırcılığında 141, pamuk üretimde 136, kanola üretimde 83 ve çeltik üretiminde 74 adet tarım işletmesinden anket uygulamasıyla elde edilen verilerden yararlanılarak tarım işletmelerinde örgütlenme düzeyleri incelenmiştir. Araştırma; incelenen işletmelerde üreticilerin en yüksek oranda ziraat odalarına üye olduklarını ortaya koymuştur. Bu oran çeltik ve pamuk üretimde %100 iken, kanolada %89 ve süt sığırcılığında %82 olarak tespit edilmiştir. Yapılan araştırma; damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye olan ve olmayan işletmeler arasında sağmal inek başına ortalama süt verim değerleri bakımından %7 düzeyinde, sağmal inek varlığı bakımından da %1 düzeyinde istatistiki yönden farklılık olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte tarım kredi kooperatifine üye olan ve olmayan işletmeler arasında ortalama çeltik üretim alanı bakımından istatistiki açıdan %1 düzeyinde farklılık olduğu tespit edilmiştir. Kanola üreten işletmelerde ise tarım kredi kooperatiflerine üye olan ve olmayan işletmeler arasında birim alandan elde edilen verim değeri bakımından istatistiki bakımdan %5 düzeyinde farklılık olduğu saptanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular üreticilerin özellikle ürünlerini pazarlama aşamasında sıkıntı çektiklerini göstermiştir. Yürütülen çalışma; tarımsal örgütlerin tarım işletmelerinin sermaye ve girdi ihtiyaçlarını karşılamaları yanında özellikle üretilen ürünlerin pazarlanması aşamasında etkin rol almaları gerektiğini ortaya koymuştur.