Farklı Çözücüler Kullanılarak Elde Edilen Cyperus esculentus Ekstraktlarının Antikanser, Antioksidan ve Fitokimyasal Özelliklerinin Araştırılması
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18000585Anahtar Kelimeler:
cyperus esculantus, antikanser, AntioxidantÖzet
Cyperus esculentus bitkisinden elde edilen ekstrelerin kimyasal bileşenleri GC ve GC-MS analizleri ile incelenmiştir. Kloroform ekstresinde toplam yağın %93,75’ini oluşturan 16 bileşik tanımlanmış olup, başlıca bileşenlerin hekzadekanoik asit, metil ester (CAS) (%46,47) ve 2(3H)-furanon, dihidro-3-(fenilmetil)- (CAS) (%24,60) olduğu belirlenmiştir. Metanol ve hekzan ekstrelerinde ise toplam yağın %93,75’ini oluşturan 17 bileşik tanımlanmış; bu ekstrelerde sırasıyla cheilanth-13(14)-enik asit metil ester (%12,03), 1,4-benzenediol, 2,5-bis(1,1-dimetiletil) (%10,20), cholesta-9(11),20(22)-dien-3,23-dion, 6-hidroksi-5α,6α- (%13,35) ve klorhhiophps sülfoksit (%11,83) başlıca bileşenler olarak saptanmıştır. Ekstreler, X-celligence sistemi kullanılarak iki “klasik” hücre hattı olan DU-145 ve PC-3 üzerinde anlamlı aktiviteler göstermiştir. DU-145 hücre hattına karşı kloroform, metanol ve hekzan ekstrelerinin IC₅₀ değerleri sırasıyla 1,73461 g/mL, 101,409 µg/mL ve 32,146 µg/mL olarak belirlenmiştir. PC-3 hücre hattına karşı ise kloroform, metanol ve hekzan ekstrelerinin IC₅₀ değerleri sırasıyla 1,222 µg/mL, 1,941 µg/mL ve 2,081 µg/mL olarak tespit edilmiştir. Cyperus esculentus bitkisinin farklı çözücüler kullanılarak elde edilen ekstrelerinin antioksidan aktiviteleri çeşitli in vitro antioksidan testlerle değerlendirilmiştir. Metanol ekstresinin diğer ekstrelerle karşılaştırıldığında daha yüksek antioksidan aktivite gösterdiği belirlenmiştir. Ekstreler arasında ise kloroform ekstresi en güçlü DPPH radikal süpürme aktivitesini sergilemiştir.
Referanslar
AbdelKader, H., Ibrahim, F., Ahmed, M., El-Ghadban, E., 2017. Effect of some soil additives and mineral nitrogen fertilizer at different rates on vegetative growth, tuber yield, and fixed oil of tiger nut (Cyperus esculentus L.) plants. Journal of Agricultural Production, 8(1): 39–48.
Achoribo, E.S., Ong, M.T., 2017. Tiger nut (Cyperus Esculentus): Source of natural anticancer drug? Brief review of existing literature. Euromediterranean Biomedical Journal, 12(19): 091-094
Adejuyitan, J.A., 2011. Tigernut processing: its food uses and health benefits. American Journal of Food Science and Technology, 6: 197–201.
Anonymous, 2019a.Tigernuts/Chufas. (https://www.tigernuts.com/pdf/tigernuts.profile.pdf), (Access Date: 17.08.2025).
Anonymous, 2019b. Yerbademi. (https://www.tunaproject.com.tr/urunler-321269/tarimsal-urunler/superfoods/detay/417425/yer-bademi--tiger-nuts-), (Access Date: 17.08.2025).
Arafat, S.M., Gaafar, A.M., Basuny, A.M., Nassef, S.L., 2009. Chufa tubers (Cyperus esculentus L.): as a new source of food. World Applied Sciences Journal, 7: 151–156.
Bamishaiye, E., Bamishaiye, O.M., 2011. Tiger nut: An unexploited rich food in northern Nigeria. African Journal of Food, Agriculture, Nutrition and Development, 11(5).
Bilgili, M.E., Çubukcu, P., Vurarak, Y., 2018. Evaluation of the cultivation and mechanization of almond trees. International Journal of Eastern Mediterranean Agricultural Research Institute, 1(2): 20-33.
Borges, O., Gonçalves, B., de Carvalho, J.L.S., Correia, P., Silva, A.P., 2008. Nutritional quality of chestnut (Castanea sativa Mill.) cultivars from Portugal. Food Chemistry, 106: 976–984
Bosch, L., Alegría-Torán, A., Farré-Rovifa, R., 2005. RP-HPLC determination of tiger nut and orgeat amino acid contents. Food Science and Technology International, 11: 33–40.
BrandnWilliams, W., Cuvelier, M.E., Berset, C., 1995. Use of a free radical method to evaluate antioxidant activity. LWT - Food Science and Technology, 28(1): 25-30.
Chinma, C.E., Adewuyi, O., Abu, J.O., 2009. Effect of germination on the chemical, functional, and pasting properties of flour from brown and yellow varieties of tigernut (Cyperus esculentus). Food Research International, 42: 1004-1009.
Chukwuma, E.R., Obioma, N., Christopher, O.I., 2010. The phytochemical composition and some biochemical effects of nigerian tigernut (Cyperus esculentus L.) tuber. Pakistan Journal of Nutrition, 9: 709-715.
Coskuner, Y., Ercan, R., Karababa, E., Nazlican, A.N., 2002. Physical and chemical properties of chufa (Cyperus esculentus L) tubers grown in the Cukurova region of Turkey. Journal of the Science of Food and Agriculture, 82: 625–631.
Doğaner, G.N., 2024. Leymus cappadocicus, aeluropus littoralis ve agropyron cristatum bitkileri üzerinde kimyasal içerik belirleme ve biyolojik aktivite çalışmaları. (https://www.proquest.com/dissertations-theses/em-leymus-cappadocicus-aeluropus-littoralis-ve/docview/3263324488/se-2), (Access Date: 04.09.2025).
Dokumacı, A.H., Fayemi, P.O., Aycan, Yerer, B., 2019. Real-time monitoring of cytotoxicity of Callistemon citrinus against the Colo-205 cell line. İstanbul Journal of Pharmacy, 49(1): 25-32.
Dubois, V., Breton, S., Linder, M., Fanni, J., Parmentier, M., 2007. Fatty acid profiles of 80 vegetable oils about their nutritional potential. European Journal of Lipid Science and Technology, 109: 710-732.
Dyer, A.R., 2009. The ecology of chufa (Cyperus esculentus sativus). Report from the University of South Carolina Aiken. Columbia.
Freshney, R.I., 2016. Culture of Animal Cells: A Manual of Basic Technique and Specialized Applications (7th ed.). Wiley-Blackwell.
Gambo, A., Da’u, A., 2014. Tiger nut (Cyperus esculentus): composition, products, uses and health benefits – a review. Bayero Journal of Pure and Applied Sciences, 7: 56-61.
Ke, N., Wang, X., Xu, X., Abassi, Y.A., 2011. The xCELLigence system for real-time and label-free monitoring of cell viability. Mammalian Cell Viability, Springer, pp. 33-43.
Kilani, S., Ledauphin, J., Bouhlel, I., Sghaier, M., Boubaker, J., Skandrani, I., Mosrati, R., Ghedira, K., Barillier, D., Chekir-Ghedira, L., 2008. Comparative study of cyperus rotundus essential oil by a modified GC/MS analysis method. evaluation of its antioxidant, cytotoxic, and apoptotic effects. Chemistry & Biodiversity, 5: 729-742.
Mohdaly, A., 2019. Tiger Nut (Cyperus esculentus L.) Oil. In: Ramadan MF, editor. Fruit Oils: Chemistry and Functionality. Egypt: Springer International Publishing, p. 243-269.
Nazlıcan, A.N., 2007. A new alternative in oil, starch, and sugar production: Ground almond. Agroskop Agriculture Food Livestock Journal, 1(1): 54-55.
Riss, T., Niles, A., Moravec, R., Karassina, N., Vidugiriene, J., 2019. Cytotoxicity assays: in vitro methods to measure dead cells. Assay guidance manual.
Roselló-Soto, E., Garcia, A., Fessard, A., Barba, F.J., Munekata, P., Jose, M.L., Remize, F., 2019. Nutritional and microbiological quality of tiger nut tubers (Cyperus esculentus), derived plant-based and lactic fermented beverages. Ferment, 5(1): 3.
Sağdıç, O., Özcan, M., 2002. The antioxidant activity of wild plants: Rosa canina L., Crataegus monogyna Jacq., Centaurea depressa M.B., Sambucus ebulus L., Rhus coriaria L., Rosa pimpinellifolia L. Food Chemistry, 79(4): 307-313.
Sánchez-Moreno, C., Larrauri, J.A., Saura-Calixto, F., 1998. A procedure to measure the antiradical efficiency of polyphenols. Journal of the Science of Food and Agriculture, 76(2): 270-276.
Sapcı, H., 2016. Türkiye Cyperus L. Cinsinin Taksonomik ve Moleküler Revizyonu. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
Sidohounde, A., Nonviho, G., Djenontin, S.T., Agbangnan, P., Paris, C., Sohounhloue, D.C.K., 2014. Physicochemical characterization of vegetable oil and defatted meal from two varieties of Cyperus esculentus from Benin. Chemistry Journal, 4(1): 1-7.
Tigernuts Traders, 2014. (www.tigernuts.com), (Access Date: 10.09.2025).
Yılmaz, Y., 2019. Yer bademi Sütü (Horchata) yan ürünlerinin ekmek üretiminde değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Zohary, D., 1986. The origin and early spread of agriculture in the Old World. In: Barigozzi C, editor. The origin and domestication of cultivated plants. Amsterdam: Elsevier, pp. 3–20.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 EJONS Uluslararası Matematik, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
