Meristem Kültürü ile Tatlı Patates [Ipomoea batatas (L.) Lam.]’in In Vitro Çoğaltımında Büyüme Düzenleyicilerinin Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14235758Özet
Tatlı patates [Ipomoea batatas (L.) Lam.] çok yönlü kullanıma sahip bir kültür bitkisidir. Geleneksel üretim depo kökleri ile yapıldığından depo kökler hastalıklara çok açıktır. Tatlı patateste meristem kültürü hastalıksız ana stokların elde edilmesinde etkili bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada tatlı patatesin meristem kültürü ile farklı besin ortamlarında in vitro bitki gelişimi incelenmiştir. Tatlı patates genotipine ait apikal meristemler MS temel ortamında farklı konsantrasyonda BAP (6-Benzilaminopurin) ve 2.4 D (2.4-Diklorofenoksiasetik asit) ortamlarında kültüre alınmıştır. Sürgün sayısı bakımından 3.0 mg/l BAP içeren ortam 1.5 adet ile en yüksek bulunmuştur. 1.0 mg/l BAP içeren besin ortamı sürgün uzunluğu (10.6 cm), kök sayısı (5.0), kök uzunluğu (2.9 cm), yaprak sayısı (9.5) ve boğum sayısı (8.5) bakımından öne çıkmıştır. Elde edilen sürgünler NAA (1-Naftalenetik asit) içeren ortamlarda alt kültüre alınmıştır. Sürgün boyu (3.8 cm), kök sayısı (2.3), kök uzunluğu (2.9 cm) ve yaprak sayısı (4.3) bakımından 0.1 mg/l NAA içeren ortam başarılı bulunmuştur.
Tatlı patates [Ipomoea batatas (L.) Lam.] bitkisinin in vitro koşullarda apikal meristemlerinin in vitro rejenerasyonu ile elde edilen sürgünleri alt kültüre alınarak hızlı ve hastalıksız bitki çoğaltımın yanında genetik bakımdan da stabil bitkilerin elde edilmesi sağlanmaktadır. Bu da bu türün ticari üretiminde büyük kolaylık ve avantajlar sağlayabilir.
Referanslar
Abubakar, A. S., Yahaya, S. U., Shaibu, A. S., Yahaya, S. U., Ibrahim, H., Ibrahim, A. K., Isa, A. M., 2018. In vitro propagation of sweet potato (Ipomoea batatas (L.) Lam.) cultivars. Agricultural Science Digest - A Research Journal, 38(00), 17–21.
Acikgoz, N., E. Ilker, A. Gokcol. 2004. Evaluation of biological research in computer. E.U. TOTEM, Publication No:2, Izmir (in Turkish).
Addae-Frimpomaah, F., Amponsah, J., Tengey, T.K., 2014. Regeneration of three sweet potato (Ipomoea batatas (L.)) accessions in Ghana via, Meristem and Nodal Culture. International Journal of Plant Breeding and Genetics 8(3):121-138 DOI:10.3923/ijpbg.2014.121.138.
Adikini, S., Settumba, B. M., Mwanga, R. O. M., and Gibson, R.W. 2015. Sweet potato cultivar degeneration rate under high and low potato virus disease pressure zones in Uganda. Canadian Journal of Plant Pathology, 37(1): 136-147.
Alula K., Zeleke H., Manikandan M., 2018. In vitro propagation of sweet potato (Ipomoea batatas (L.) Lam) through apical meristem culture. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry. 7(1):2386-2389.
Aka Kaçar, Y., Yalçın Mendi, Y., Yılmaz, N., Küden, A., Çetiner, S. 2001. In vitro besi ortamında kullanılan değişik katılaştırıcıları maddelerinin ve farklı pH düzeylerinin bazı kiraz (Prunus avium L.) anaçlarının çoğaltılması üzerine etkileri. I. Sert Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, 25-28 Eylül 2001, 161-166, Yalova.
An, L.V. and J.E. Lindberg, 2004. Ensiling of sweet potato leaves (Ipomoea batatas (L.) Lam) and nutritive value of sweet potato leaf silage for growing pigs, Asian-Aus. J.Anim. Sci. 17:497-503.
Arıoğlu, H.H., 1997. Nişasta ve şeker bitkileri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Genel Yayın Sayı: 188.
Baydemir, G., 2021. Portekiz Gandera yerel tatlı patates (ıpomoea batatas (l.) Lam) genotipinin in vitro mikro çoğaltılması üzerine bitki büyüme düzenleyicilerinin ve besi ortamlarının etkisi, Dicle Üniversitesi Bahçe Bitkileri Bölümü Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır.
Dugassa G., Feyissa T., 2011. In vitro productıon of virus-free sweet potato [Ipomoea batatas (L.) Lam] by meristem culture and thermotherapy. Ethiop. J. Sci., 34(1): 17–28, 2011.
Ferreira M.E., 2021. Boas praticas na cultura da batata-doce. www.iniav.pt, erişim tarihi:18.10.2024.
Godoy, R. Elliot, R. 1981. Efecto de cinco forrajes tropicales sobre algunos parámetros de la función ruminal y flujo de nutrientes al deudeno de bovinos alimentados a base de melaza-urea. Prod. Anim. Trop. 6 (2):177–184. (as cited in Pérez 1997).3(3):283-305.
Guillermo E D.P., Consuelo R.I., Jorge C.C., Eny IS F. and Walter H. 2017. Development and agronomic evaluation of in vitro somaclonal variation in sweet potato regenerated plants from direct organogenesis of roots. Asian Journal of Plant Science and Research, 7(1):39-44
Gaspar T, Kevers C, Penel C, Greppin H, Reid DM, Thorpe TA., 1996. Plant hormones and plant growth regulators in plant tissue culture. In Vitro Cellular & Developmental Biology-Plant 32(4):272-289.
Hussey G, Stacey NJ. 1984. Factors affecting the formation ofin vitro tubers of potato (Solanum tuberosum L.). AnnBot., 53(4):565-78.
İşler, N., 2009. Tatlı patates, www.mku.edu.tr/files/898-beb83317-d033-46c0-8c9d- 243289a43abc.pdf. (Erişim Tarihi: 18 Ekim 2024).
Karan, Y.B, Sanli, O.G., 2021. The assessment of yield and quality traits of sweet potato (Ipomoea batatas L.) genotypes in middle Black Sea region, Turkey. PLoS ONE 16(9): e0257703. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0257703.
Litz R.E., Conover R.A., 1978. In vitro propagation on sweet potato. HortSci. 13(6), 659–660.
Masekesa, R. T., Gasura, E., Matikiti, A., Kujeke, G., Ngadze, E., Icishahayo, D., Robertson, A., 2016. Effect of BAP, NAA and GA3, Either alone or in combination, on meristem culture and plantlet establishment in sweet potato (CV BRONDAL). African Journal of Food, Agriculture, Nutrition and Development, 16(1), 10653–10669.
Murashige, T. and Skoog, F., 1962. A revised medium for rapid growth and bioassay with tobacco cultures. Physiol. Plant., 15:473-479.
Mukhopadhyay S.K., Chattopadhyay A., Chakraborty I., 2011. Crops that feed the world 5. Sweet potato. Sweet potatoes for income and food security. Food Security
Mukherjee A., 2002. Effect on NaCl on in vitro propagation of sweet potato (Ipomoea batatas L.). App. Biochem. Biotech. 102/103, 431–441.
Ogero K.O., Mwangi M., Mburugu G.N., Ngugi M.M. ve Ombori O. 2012. low cost tissue culture technology in the regeneration of sweet potato (Ipomoea batatas (L) Lam). Research Journal of Biology 2012;2(2):51-58.
Onwubiko, N.C., Ezeig bo, A.E., Cookey, C.O., Nwokeji1, E.M., Adikuru, N.C., Tom, C.T. and Onyia, V.N. 2015. Soilless Nursery Media for African Oil Bean (Pentaclethra macrophylla Benth) Seedling Production. International Journal of Plant & Soil Science, 5(3): 186-190.
Ozturk G., 2016. Propagation of sweet potato [Ipomea batatas (L.) Lam] by using In Vitro seedlings. Intenational Congrees on Natural and Engineering Science, 1 - 05 Eylül.
Parvin J., Robbani M., Hasan M.F. and Hoque F., 2018. Standardization of plant growth regulators for successful tissue culture of sweet potato. J Bangladesh Agril Univ 16(2):178-181.
Peters, D., N.T. Tinh and P.N. Thach, 2009. Sweet potato root silage fermentation and guality, Swedish University of Agricultural Sciences, Deparment of Animal Nutrition and Management Uppsala, 46p.
Shaibu, A. S., Abubakar, A. S., Lawan, Z. M., Ibrahim, A. K., Rabiu, H. M., Muhammad, A. I., et al. 2016. Media Optimization and effect of surface sterilization timing on In vitro propagation of sweet potato. Proceedings of the 2nd International Conference on Drylands.
Sivparsad, B. J and Gubba, A. 2012. Development of an efficient plant regeneration protocol for sweet potato (Ipomoea batatas L.) cv. Blesbok. African Journal of Biotechnology 11(84): 14982-14987.
Steel, R.G.D. and Torrie, J.H., 1980. Principles and Procedures of Statistics, McGaw-Hill Book Company, Inc. N.Y.
Valverde, R.A., Clark, C.A., Valkonen, J.P.T., 2007. Viruses and virus disease compluxes of sweet potato. Plant Viruses 1: 116-126.
Woolfe, J.A., 1992. Sweet potato: an untapped food resource, Cambridge University Press, Cambridge, UK, 634s.
Yıldırım, Z., Ö. Tokuşoğlu, G. Öztürk ve H. Aygün, 2007. Ege bölgesine uygun tatlı patates (Ipomoea batatas L.) genotiplerinin belirlenmesi, Türkiye 7.Tarla Bitkileri Kongresi 25-27.06.2007, Erzurum, s:450-453.
Yildirim, Z., Tokusoğlu, O., Ozturk, G., 2011. Determination of sweet potato [Ipomoea batatas (L.) Lam.] genotypes suitable to the Aegean region of Turkey. Turkish Journal of Field Crops, 2011, 16(1): 48-53.
Zobayed, F.A., Zobayed, S.M.A., Kubota, C., Kozai, T., Hasegawa, O., 1999. Supporting material affects the growth and development of in vitro sweet potato plantlets cultured photoautotrophically. In vitro Cell. Dev. Biol.-Plant 35:470-74.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Journal on Mathematic, Engineering and Natural Sciences (EJONS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
