Türkiye’nin Sıcak İklim Koşullarında Kaz Yetiştiriciliği: Diyarbakır İli Örneği
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10487537Anahtar Kelimeler:
Sıcak iklim, Diyarbakır iklimi, sıcaklık stresi, kaz yetiştiriciliği, Diyarbakır iliÖzet
Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde karşılaşılan en büyük problemlerden biri sıcaklık stresidir. Diyarbakır ili özellikle yaz aylarında Türkiye’nin en sıcak illerinden biri olarak dikkat çekmektedir. Kazlar, genel olarak soğuk hava koşullarına uyum sağlayan kümes hayvanları olarak bilinir ve bu alanlarda üretim yoğunlaşmıştır. Yaygın kanının aksine kazların sıcak ve kurak iklimlere de uyum sağlayabilmektedir. Hayvanların tutulduğu barınaklar havalandırma sistemine sahip olması ve stoklama yoğunluğunun optimum (m2/3,5 kaz) tutulması, diyetlere vitamin karışımlarının eklenmesi, yüksek üreme performansına katkı sağladığı gibi sıcaklık stresini de azaltabilmektedir. Bu çalışma ile sıcak iklim özelliklerine sahip Diyarbakır ilinin kaz yetiştiriciliği içerisindeki yeri, sıcaklığa karşı alınabilecek önlemler ve ildeki kaz yetiştiriciliğinin geliştirilebilmesi noktasında alınması gereken tedbirler hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sıcak iklim, Diyarbakır iklimi, sıcaklık stresi, kaz yetiştiriciliği, Diyarbakır ili.
Referanslar
Akın, Y., Çelen, M.F. (2020). Ege Bölgesinde kaz yetiştiriciliği ve bölge mutfak kültüründe kazların önemi, Uşak Üniversitesi Fen ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(1),28-39.
Akın, Y. (2023). General situation, problems and suggested solutions for goose breeding in Kütahya province. Black See Journal of Agriculture, 6(3), 295-303. DOI: 10.47115/bsagriculture.1278772
Anonim, (2019). Diyarbakır İli 2018 yılı çevre durum raporu. Diyarbakır Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/d-yarbak-r_-cdr2018-20190906171616.pdf (Son Erişim Tarihi: 15.10.2023)
Arslan, A., & Duru, M. (2004). Kanatlılarda sıcaklık stresinin yönetilmesinde besleme açısından alınacak önlemler. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi 9(1-2): 93-100.
Bará, M. R. (2008). Use of vitamin C in the management of summer infertility. Paper presented at: The 20th International Pig Veterinary Society Congress; Durban, South Africa
Boz MA, Sarıca M, Yamak US. (2014). Yozgat ilinde kaz yetiştiriciliği. Tavukçuluk Araş Derg, 11(1): 16-20.
Boz, M.A., (2015). Determining the growth, slaughter and carcass traits of natural and artificial incubated geese in intensive conditions. PhD thesis, Ondokuz Mayıs University, Institute of Sciences, Animal Science, Samsun, Turkey
Ewuola, E. O., Akinbola, E. T., Oyewale, J., & Ogundele, A. (2023). Assessment of the reproductive performance of wallowed and non-wallowed geese at high temperature humidity index during breeding season. Bulgarian Journal of Animal Husbandry/Životnov Dni Nauki, 60(1).
Kaya, Z. & Yurtseven, S., (2019). General information about goose breeding in Şanliurfa conditions. 1st İnternational Gobeklitepe Agriculture Congress. Şanlıurfa, Turkey. 25-27 November 2019.
Kaya, Z. & Yurtseven, S., (2021). Effects of feeding systems on yield and performance of Linda geese (Anserinae sp.) in hot climatic conditions. South African Journal of Animal Science 51(5), 628-634. DOI: 10.4314/sajas.v51i5.9
Lesson, S., (1986). Isı Stresi Altındaki Kümes Hayvanlarının Beslenmeleri. Roche- Damla, No:10.
Liu, H.W. & Zhou. D.W., (2013). Influence of pasture intake on meat quality, lipid oxidation, and fatty acid composition of geese. J. Anim. Sci. 91,764-771. DOI: 10.2527/jas.2012-5854.
Mancinelli, A.C., Mattioli, S., Dal Bosco, A., Piottoli, L., Ranucci, D., Branciari, R., Cotozzolo, E. & Castellini, C. (2018). Rearing Romagnola geese in vineyard: Pasture and antioxidant intake,nperformance, carcass and meat quality. Italian J. Anim. Sci. 18,372-380. DOI: 10.1080/1828051X.2018.1530960.
Maurya, V. P., Naqvi, S. M. K., & Mittal, J. P. (2004). Effect of dietary energy level on physiological responses and reproductive performance of Malpura sheep in the hot semi-arid regions of India. Small ruminant research, 55(1-3), 117-122.
Minbay, A., (2002). Kanatlı hayvanların Sağlığını Koruma ve Hastalıklarla Savaşta Uygulanan Ana Prensipler. (ed. M. İzgür, M. Akan) Kanatlı Hayvan Hastalıkları. Medisan Yayınları, 1. Baskı, 3: 19-36, Ankara, 444 s.
MGM (2023a). Diyarbakır iklimi. https://www.mgm.gov.tr/FILES/genel/kitaplar/diyarbakiriklimi.pdf (Son Erişim Tarihi: 10.10.2023)
MGM (2023b). Diyarbakır ili aylara göre sıcaklık değerleri. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=undefined&m=DIYARBAKIR (Son Erişim Tarihi: 10.10.2023)
MGM (2023c). 2022-2023 Su Yılı 12 Aylık Alansal Kümülatif Yağış Raporu. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/yagis-raporu.aspx?b=k#:~:text=T%C3%BCrkiye%20geneli%20su%20y%C4%B1l%C4%B1%20ya%C4%9F%C4%B1%C5%9F%C4%B1,g%C3%B6re%20%256%20azalma%20meydana%20gelmi%C5%9Ftir (Son Erişim Tarihi: 11.10.2023)
NRC, (1994). Nutrient requirements of Geese, p.40. In: Nutrient requirements of Poultry. NationalAcademy Press, Washington DC.
Pingel H. (2011). Waterfowl production for food security, Lohmann İnformation, 46(2),32-42.
Sarı, M., Buğdaycı, K.E., Akbaş, A.A., Saatcı, M. & Oğuz, M.N., (2019). The effect of laying period on egg quality traits and chemical composition of Lindovskaya (Linda) geese reared under breeder conditions. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 43, 662-669
Shearer, J. K., Van Amstel, S. R., Benzaquen, M., & Shearer, L. C. (2006). Effect of season on claw disorders (including thin soles) in a large dairy in the southeastern region of the USA. In Proceedings of the 14th International Symposium on Lameness in Ruminants, Uruguay, November (pp. 8-11)
Sun, A. D., Shi, Z. D., Huang, Y. M., & Liang, S. D. (2007). Development of out-of-season laying in geese and its impact on the goose industry in Guangdong Province, China. World's Poultry Science Journal, 63(3), 481-490.
TUIK, (2023a). Hayvancılık İstatistikleri, Diğer Kümes Hayvanları Sayıları. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr. (Son Erişim Tarihi: 18.10.2023).
TUIK, (2023b). Hayvansal Üretim İstatistikleri, 2022. URL: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayvansal-Uretim-Istatistikleri-2022-49682. (Son Erişim Tarihi: 18.10.2023).
TUIK, (2023c). Hayvansal Üretim İstatistikleri, Diyarbakır İli ve İlçeleri. 2022. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr (Son Erişim Tarihi: 18.10.2023)
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 EJONS INTERNATIONAL JOURNAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
