Harran Ovası Sulu Koşullarında Kısıtlı Sulamanın İkinci Ürün Mısır Çeşitlerinde Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisinin Araştırılması

Şanlıurfa Koşullarında İkinci Ürün Mısır Çeşitlerinde Sulama Aralıkları

Yazarlar

  • Habip Artan Harran Üniversitesi
  • Mustafa OKANT

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10488445

Özet

Bu araştırma; Harran Ovası sulu koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinde sulama sıklığının bazı tarımsal karakterlere etkisini tesbit etmek amacıyla Şanlıurfa GAPTAEM’in Talat Demirören Tarımsal Araştırma Enstitüsü Istasyonu’nda 1995 yılı yaz sezonunda yürütülmüştür. Araştırma bölünmüş parseller deneme desenine göre, ana parseller 3 sulama sıklığında (7, 14 ve 21 gün), alt parselleri ise çeşitler olarak (Px-79, Px-9540, Lg-60, Px-74, Elianthea) 3 tekrarlamalı oluşturulmuştur.

                Arastırmadan elde edilen verim özellikleri kullanılarak yapılan analizi sonuçlarına göre, sulama sıklığının bitki boyu (cm), ilk koçan yüksekliği (cm), koçan ağırlığı (g/koçan), bin tane ağırlığı (g), tane verimi  (kg/da)   etkisinin önemli olduğu belirlenmistir.

Referanslar

TÜİK, 2022.Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr. Tarımsal İstatistikler, Erişim 23.06.2021.

Kodal, S. 1995. Su Kaynaklarının Geliştirilmesi, 66-79, Kültürtekniğe Giriş, A. Balaban (Der.), A.,Ü., Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 1402, 230 s., Ankara.

Öğretir, K. 1993. Eskisehir Kosullarında Mısır Su-Verim İlişkileri (Doktora tezi). Eskisehir Arastırma Enst., Md., Yayınları, Genel Yayın No:234/182, Eskisehir.

Kırtok, Y. 1998. Mısır üretimi ve kullanımı. Kocaoluk Yayıncılık Sanayi ve Ticaret Ltd., Sti., Çoğaloğlu/İstanbul.

Uçak, A. B., Değrimenci, H., Gençoğlan, C., Uçan, K., Aykanat, S., Karaca, Ö. F. 2010. Mısır Bitkisinde Farklı Gelişme Dönemlerinde Su Stresinin Verime Etkisi. I. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu. 27-29 Mayıs, Kahramanmaraş. s.777-789.

Karaşahin, M. ve B. Sade. 2011. Farklı sulama yöntemlerinin hibrit mısırda (Zea mays L. indentata S.) dane verimi ve verim unsurları üzerine etkileri. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(2): 47-56.

Zhang, G., Liu, C., Xiao, C., Xie, R., Ming, B., Hou, P., Liu, G., Xu, W., Shen, D., Wang, K., Li, S. 2017 Optimizing water use efficiency and economic return of super high yield spring maize under drip irrigation and plastic mulching in arid areas of China. Field Crops Res 211:137–146.

Chai, Q., Gan, Y., Zhao, C., Xu, H., Waskom, R. M., Niu, Y., Siddique, K. H. M. 2016 Regulated deficit irrigation for crop production under drought stress. A review. Agron Sustain Dev 36:3.

Fereres, E., Soriano, M. A. 2007 Deficit irrigation for reducing agricultural water use. J Exp Bot 58:147–159.

Singh, B. R., Singh, D. P. 1995. Agronomic and physiological responses of sorghum, maize and pearl millet to irrigation. Field Crops Res. 42, 57-67.

Kanber, R., Yazar, A. ve Eylem, M. 1990. Çukurova Koşullarında Buğdaydan Sonra Yetiştirilen İkinci Ürün Mısırın Su-Verim İlişkisi. Tarsus Araştırma Enst., Md., Yayınları, Genel Yayın No:173/108, Tarsus.

Fernando, R.M., L.S., Prira. 1991. Evaluation of Irrigation Management Peractices for Corn a Sandy Soil and in a loamy Soil. Soils and Fertilizers.Vol. 54. No:10.

Çetin, Ö. 1996. Harran Ovası Koşullarında İkinci Ürün Mısır Su Gereksinimi. Köy Hiz., Genel Müd., Şanlıurfa Araştırma Arş., Ens., Müd., Yay., Genel yay., No: 90. Şanlıurfa.

Pandey, R. K., Maranville, J. W., Admou, A. 2000. Deficit irrigation and nitrogen effects on maize in a Sahelion environment 1. Grain yield and yield components. Agric. Water Manag. 46, 1-13.

Musick, L.T., ve Dusek, D.A. 1980. Irrigated corn yield response to water. Trans., ASAE 23, 92-98.

Demir, M., Sarıyev, A., Acar, M., Sesveren, S. ve Wahab, T. S. 2021. Kısıntılı Sulama Altında Hibrit Mısır Çeşitlerinin Bazı Büyüme Parametreleri Üzerine Bir Sera Çalışması. Çukurova J., Agric., Food Sci., 36(2): 391-404.

Dinç, U., Şenol, S., Sayın, M., Kapur, S., Güzel, N., Derici, R., Yeşilsoy, M. Ş., Yeğengil, İ., Sarı, M., Kaya, Z., Aydın, M., Kettaş, F., Berkman, A., Çolak, A. K., Yılmaz, K., Tunçgögüs, B., Çavuşgil, V., Özberk, H., Gülüt, K. Y., Karaman, C., Dinç, O., Öztürk, N., ve Kara, E. E., 1988. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları. (GAT): I. Harran Ovası. TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu Güdümlü Araştırma Projesi Kesin Raporu. Proje No: TOAG-534, Adana.

Çelebi, R., Çelen, A.E., Çelebi, Ş.Z., Şahar, A.K. 2010. Farklı azot ve fosfor dozlarının mısırın (Zea mays L.) silaj verimi ve kalitesine etkisi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(4): 16-24. AOAC., 1990. “Association of Official Analytical Chemists”. Official method of analysis. 16th ed., Washington, DC. USA, 66-88.

Derviş, Ö. 1986. Çukurova koşullarında buğdaydan sonra ikinci ürün mısırın su tüketimi. T.C. Tarım Orman ve Köy işleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Tarsus Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 106, Tarsus.

Ul, M.A. 1990. Menemen ovası koşullarında II. ürün olarak yetiştirilen mısır bitkisinin değişik gelişim aşamalarında uygulanan sulamaların verime etkisi üzerinde bir araştırma. E.,Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.

Vural, Ç, Dağdelen, N. 2008. Aydın koşullarında damla sulama yönetimleriyle sulanan cin mısırın sulama programının oluşturulması. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (2): 105-113.

Çakır, R. 2004. Effect of water stress at different development stages on vegetative and reproductive growth of corn. Field Crops Research, 89: 1-16.

Kapar, H. ve A. Öz. 2006. Bazı Mısır Çeşitlerinin Orta Karadeniz Bölgesinde Performansların Belirlenmesi. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (2): 147–153.

Turkay, M.A. 2000. Farklı Azot Dozlarının Atdişi Melez Mısır Çeşitlerinde Dane Verimi ve Bazı Tarımsal Özelliklere Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.

Cerit, İ. 2001. İkinci Ürün Mısır Yetiştiriciliğinde Buğday Anızının Yakılmasına Alternatif Olabilecek Bazı Toprak İşleme Yöntemlerinin Mısır Bitkisinde Tane Verimi Ve Tarımsal Özelliklere Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.

Angın, N. 2006. İkinci Ürün Mısırda Farklı Sulama Zamanlarının Fotosentetik Su Kullanım Etkinliği ve Bununla İlgili Diğer Yaprak Özelliklerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.

Okay, D. 2006. Bursa Koşullarında Mısır Bitkisi Su-Verim İlişkisinin Ceres-Maize Bitki Gelişme Modeliyle Belirlenmesi. Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.

Kuşçu, H. 2010. Bursa koşullarında yetiştirilen mısır bitkisinde kısıntılı sulamanın verim ve kalite üzerine etkisi. Doktora Tezi, Bursa Uludağ Üniv., Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.

Karakuş, İ. 2021. Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt) Farklı Sulama ve Azot Seviyelerinin Taze Koçan Verimi İle Verim Öğeleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.

İncik, H. 2019. Farklı su düzeylerinde ve azot dozlarında cin mısır (Zea mays everta Sturt) su verim ilişkisinin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.

Öztürk, Y. ve Orak, A. 2020. Tekirdağ Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Önemli Bazı Mısır Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Derg., 23 (6): 1634-1646.

Gençel, B., 2002. GAP Bölgesinde İkinci Ürün Mısır Bitkisinin Damla Yöntemiyle Sulanması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.

Özgürel, M., Pamuk, G. 2003, Mısır bitkisinin su-verim ilişkileri ve CERES-maize bitki büyüme modelinin bölge koşullarına uygunluğunun irdelenmesi üzerine bir araştırma, Tübitak, proje no: 2340.

Gündüz, M., N. Korkmaz ve S. Şen. 2008. Güney Marmara Koşullarında Mısırın Su-Verim İlişkisi. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No:132: 172–191.

Kırnak, H., Gençoğlan, C. and Değirmenci, V. 2003. Effect of Deficit Irrigation on Yield and Growth of Second Crop Corn in Harran Plain Conditions. Atatürk University, Journal of Agricultural Faculty, 34(2): 117–123.

Pamuk, G. 2003. II. Ürün mısır bitkisinin su-verim ilişkileri ve ceres-maize bitki büyüme modelinin bölge koşullarına uygunluğunun irdelenmesi üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Dağdelen, N., Yılmaz, E., Sezgin, F., and Gürbüz, T., 2006, Water-yield relation and water use efficiency of cotton (Gossypium hirsutum L.) and second crop corn (zea mays L.) in western Turkey. Agr., Water Manage., 82: 63-85.

İndir

Yayınlanmış

2023-12-20

Nasıl Atıf Yapılır

Artan, H., & OKANT, M. . (2023). Harran Ovası Sulu Koşullarında Kısıtlı Sulamanın İkinci Ürün Mısır Çeşitlerinde Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisinin Araştırılması: Şanlıurfa Koşullarında İkinci Ürün Mısır Çeşitlerinde Sulama Aralıkları . Journal on Mathematic, Engineering and Natural Sciences (EJONS), 7(4), 612–622. https://doi.org/10.5281/zenodo.10488445