TÜRK DEPREM YÖNETMELİKLERİNDE DOLGU DUVAR ETKİLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

Özet

Bu çalışmada çalışmada günümüze kadar çoğunlukla yapısal anlizlerde duvar etkisinin ihmal edildiği Türkiye’de geçmişten günümüze kadar yürürlüğe girmiş deprem yönetmeliklerinin, değişimi, yönetmelikler arasındaki farklar, deprem yönetmeliklerinde gelişim ve duvar etkisinin bina türü yapılarda davranışına etkisi ele alınmıştır. Bu çerçevede halen yürürlükte olan mevcut TBDY2018 (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018) şartnamesi önceki yönetmeliklerden farklı ve geniş yenilikler içeren bir kapsam sunmaktadır. Bu yeni kapsam ve değişiklikler ile birlikte Türkiye’de depreme dayanıklı yapı tasarımı bilinci oluşumuna önemli katkıların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yönetmeliklerde yer alan yapısal parametrelerin geliştirlmesi ve yapım şekli ile yapı davranışını büyük oranda etkilediği ortaya konmaktadır. Türkiye bina deprem yönetmelikleri çerçevesinde bina türü yapılarda dolgu duvar etkisinin ele alınış biçimi ve dolgu duvarların yapı rijitliğine ve yapısal davranışına etkisi incelenmiştir. Bu çerçevede dolgu duvarların yönetmeliklerde öngörülen yöntemler ile modellenmesi ile bina türü yapıların doğal periyotları, deplasmanları ve bazı düzensizlik sebeplerinin azalmasına gibi yapısal davranışlara olumlu yönde katlı sağladığı önerilmektedir.