TUZ STRESİNE MARUZ BIRAKILAN Raphanus sativus L.'DE EMBRİYONİK YAPRAK (KOTİLEDON) GELİŞİMLERİ

Özet

Geçmişte daha az kaygı uyandıran; günümüzde dünyanın birçok bölgesinde bitkisel üretimin geleceği açısından önemli bir tehdit olarak algılanan toprak tuzluluğu, bitki büyüme ve ürün verimliliğini sınırlandıran en önemli abiyotik stres faktörlerinden biridir. Kurak ve yarı kurak bölge toprakları başta olmak üzere yeryüzü topraklarının büyük bir bölümünde bitkiler tuz stresine maruz kalmaktadır. Farklı ıslah işlemleri uygulanarak tuzlu toprakların fizikokimyasal özelliklerinin iyileştirilebilmesine yönelik olarak sarf edilen yoğun çabaların yanı sıra, özellikle kültür bitkilerinin tuzluluğa karşı olan hassasiyet veya mukavemetlerindeki varyasyonu belirlemeye yönelik olarak da çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Bu araştırmaların büyük çoğunluğu da genotipler seviyesindedir. Bizim araştırmamızda ise ''Epigeik çimlenen tohumlarda çimlenmeyi ardışık gelişen çok genç fideciklerde tuzdan etkilenen yapısal özellikler içinde kotiledon açılma frekans pozitifliği bir stres parametresi olarak algılanabilir mi?'' sorusuna tuza hassas olarak bilinen Raphanus sativus L. (turp) bitkisinin iki farklı genotipinde, Na+ katyonu kaynaklı tuzlar kullanılarak cevap aranmıştır. Epigeik çimlenen tohumlarda kotiledon açılma frekans pozitifliği, tuz tipi ve miktarı ile inkübasyon şartlarına bağlı olarak bazı bitki genotiplerinin tuz stresine reaksiyonlarının değerlendirilmesinde bir stres parametresi olarak algılanabilir sonucuna varılmıştır.