FİZİK EĞİTİMİNDE METAFORVE ANOLOJİ ARASINDAKİ FARKLAR ÜZERİNE BİR META-ANALİZ ARAŞTIRMASI

Özet

Ülkemizde Fizik Eğitimi alanında yaşanan aksaklıklar, öğrenme zorlukları ve öğrenci başarısının düşük olması, Fizikeğitimcilerini sınıf içi öğrenme ortamlarında, soyut kavramları nasıl daha anlamlı hale getirebiliriz, sorusuna yöneltmiştir. Bu bağlamda yapılan araştırmalar, model oluşturma, analojiler geliştirme, tablo ve grafik oluşturma, şekiller sunma, matematiksel formüller kullanma gibi temsil (Representation) konularında ivme kazanmıştır. Bu çerçevede, Fizikte kullanılan Fizik dilinin araştırılması, analojiler ve metaforlar çerçevesinde şekillenmiştir. Soyut kavramları somutlaştırmak için, bilinen kavramdan bilinmeyen kavrama ulaşmayı hedefleyen eğitimciler, bugün Fizik ders kitaplarında da birçok analoji kullanmaktadır. Ancak kullanılan bu analojiler ve dilde yansıması olan metaforların, öğrenmeyi nasıl etkilediği, kavram yanılgısına yol açıp açmadığı, dilde bir belirsizlik yaratıp yaratmadığı, öğrenme sürecine olumlu olumsuz etkilerini araştıran, yeterli sayıda araştırma bulunmamaktadır. Bu yetersizlik aynı zamanda, Fizikte hangi kavramlar için analoji oluşturmanın uygun olduğu, hangi kavramların metafor olduğu, metaforik algıların öğrenme sürecindeki etkisi konularında ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde, metaforlar ve analojiler arasında farkları ve benzerlikleri ortaya koyan kapsamlı bir araştırmaya henüz rastlanmamıştır.