FARKLI DİKİM ZAMANLARI VE VERMİKOMPOST UYGULAMALARININ SİİRT EKOLOJİK KOŞULLARINDA YETİŞTİRİLEN SÜMBÜL (Hyacinthus orientalis “Fondant”) BİTKİSİNİN ÇİÇEKLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Özet

Bu çalışmada Siirt ekolojik koşullarında yetiştirilen Hyacinthus orientalis “Fondant” çeşidi sümbül soğanları 2016 tarihinde, 14 Kasım (1DZ), 01 Aralık (2DZ) ve 16 Aralık (3DZ) zamanlarında 15’er gün arayla dikilmiştir. Çalışma, Siirt Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne ait deneme arazisinde ‘Tesadüf blokları deneme desenine” göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Farklı dikim zamanlarında dikilen soğanların dikim çukurlarına 100 g/soğan olacak şekilde solucan gübresi (V) (vermikompost) uygulanmıştır. Bunun yanında ayrıca gübre uygulanmayan kontrol parselleri (K) oluşturulmuştur. Fenolojik ve morfolojik gözlemlerin yapıldığı araştırmada, dikim zamanı ve gübrelemeuygulamalarının interaksiyonları sonucunda elde edilen en düşük ve en yüksek ortalama değerler sırasıyla, ilk çiçeklenme süresi için 101.923-134.213 gün (3DZxK-1DZxV), tam çiçeklenme süresi için 103.103-135.766 gün (3DZxK-1DZxV), hasat süresi için 104.843-137.670 gün (3DZxK- 1DZxV), çiçek boyu için 99.613-106.223 mm (2DZxV-1DZxV), çiçek genişliği için 50.433-58.970 mm (2DZxK-3DZxV), floret uzunluğu için 17.366-18.510 (1DZxV-2DZxV) ve floret genişliği için 22.393-27.546 mm (1DZxK-3DZxK) olarak tespit edilmiştir. Bu ortalama değerler içinde sadece floret uzunluğuna ait ortalamalar arasındaki fark istatistik olarak önemli bulunurken (p<0.01); dikim zamanları ele alındığında çiçek genişliği (p<0.05) ile tüm çiçeklenme süreleri ve floret genişliği (p<0.01) ortalama değerleri arasındaki fark istatistik olarak önemli bulunmuştur. Dikim zamanına ait diğer parametreler ile kontrol ve vermikompost uygulamalarına ait parametreler ortalamaları arasındaki fark istatistik olarak önemsiz bulunmuştur. Sonuç olarak sümbül bitkisi için belirlenen dikim zamanı aralığı olan 15 gün, incelenen parametreler için belirleyici olamamıştır. Dikim tarihleri ne olursa olsun çiçekler yaklaşık aynı zamanlarda açmıştır. Sulama ve diğer bakım işlemleri için geç tarihte dikim yapmanın avantajlı olacağı görüşü ortaya çıkmaktadır