KÖK ORTAMLARININ KARPUZ KÖK YAPILARINA ETKİLERİ

Özet

Kuraklığa tolerantlıkları TÜBİTAK (107T613) projesi ile belirlenmiş bazı karpuz genotiplerinin kök yapılarına farklı kök ortamlarının etkilerini incelemek amacıyla yürüttüğümüz bu çalışmada, Kar 24, Kar 98, Kar 39 (Crimson Sweet) karpuz genotipleri kullanılmıştır. Kök ortamı olarak ise kum, toprak ve torf materyalleri kullanılmıştır. Tüm bitkiler aynı tarihte ve 3 tekerrürlü olarak plastik tüplerde yetiştirilmiştir. Kök yapılarının yanı sıra; çıkış zamanları, bitki yaş ağırlığı, bitki kuru ağırlığı, kök yaş ağırlığı, kök kuru ağırlığı, bitki kuru madde oranı, kök kuru madde oranı ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca bitki yeşil aksam boyu ve bitki yeşil aksam eni (Taç eni) ile Kök eni ve kök boyu Image J programı aracılığıyla taranarak belirlenmiştir. Toprak ortamındaki bitkilerde tam randıman alınamamıştır. Çalışmada kullanılan kök ortamlarından olan kum ortamının en erken çıkışı sağladığı, kum ortamındaki Kar 98 bitkilerinin bitki kuru madde oranı bakımından diğer ortam ve bitkilerden daha üstün olduğu, kök kuru madde oranı açısından ise torf ortamındaki Kar 24 (kuraklığa tolerant) genotbine ait verilerin daha yüksek değerlerde bulunduğu, Kar 98 (kuraklığa hassas) genotibinin torf ortamındaki bitkilerden elde edilen bitki boyu değerlerinin diğer genotiplere ait değerlerden daha üstün olduğu, taç eni değerleri arasında ise torf ortamındaki Kar 39 (Crimson Sweettolerant/ intolerant) bitkilerine ait taç eni değerlerinin daha yüksek değerler olduğu saptanmıştır. Köklerin derinliğini gösteren kök boyu değerleri açısından ise Torf ortamındaki Kar 24 genotibinin en yüksek kök boyu değerlerine sahip olduğu tespit edilmiştir. Kullanılan her bir genotip farklı genetik yapılara ve kuraklığa tolerantlıklara sahip olduğundan dolayı elde edilen veriler daha önemli olmaktadır. Kum ortamının besin içeriğinin fakir olmasından dolayı besin takviyesine ihtiyaç duyduğu, besin takviyesi ile kum ortamındaki bitkilerin erken çıkış sağlayarak en iyi kök yapılarını oluşturmaya en uygun ortam olduğu saptanmıştır.