Aysin AYSU IMPACTS OF EXISTING SETTLEMENTS ON COMMUNITY AND INDIVIDUAL HEALTH

Özet

Sosyolojiden ekonomiye, sağlıktan mimariye birçok disiplinin ortak konusu olan kentler, tarihin her döneminde değişime uğramıştır. Özellikle kentlerin yapısı Sanayi Devrimi’nden sonra yeni bir boyut kazanarak toplum yapısını da değiştirmiştir. Kentleşme politikası ile birlikte ulaşım imkanlarının artması ve çeşitlenmesi ile kırdan kente artan göç kentlerin büyümesine sebep olmuş, çeperlerinde yeni mahalleler oluşmuş ve banliyöler artış göstermiştir. Dünya’da yaşanan bu gelişmeler hemen hemen tüm kentlerin ekonomik, sosyolojik ve fiziksel yapılarını etkilemiştir. Bu çalışmada; kent ve kentlinin artan ihtiyaçlarının günümüz koşullarınca ortaya çıkan sorunların çözülemediği mevcut yerleşimlerdeki toplum ve bireyin sağlığı üzerindeki etkisinin vurgulanması amaçlanmaktadır. Günümüze kadar yapılan çalışmaların sonucunda elde edilen verilerin yorumlanması çalışmanın yöntemini oluşturmaktadır. Kentlerdeki artan nüfus, barınma ihtiyacının karşılanması için kent merkezlerinde yıkma ve yapmaların oluşumuna, kültürel ve tarihsel yapıların yok olmasına, bununla birlikte imar hareketlerinin hızlanmasına, yeşil alanlarının azalmasına ve altyapı hizmetlerinin yetersizliğine neden olmuştur. Dünya’da yaşanan bu dönüşümler kentlerin çöküntü özellik kazanmasına sebep olmuştur. Kent sağlığının temel göstergelerinden birisi kentte yaşayan insanlardır. Kişilerin bulunduğu sosyal ve fiziksel çevre ile yaşam biçimleri, sağlığın başlıca belirleyicileridir.  Dünya Sağlık Örgütü 1948 yılında “Sağlığı insanın bedenen, ruhen ve sosyal yönlerden tam bir iyilik (refah) içinde olması” olarak tanımlamaktadır. Bu tarifiyle DSÖ sağlığı, insanların bedensel, sosyal ve ekonomik olarak verimli bir yaşam sürmesine izin veren bir kaynak olarak düşünmektedir. Bu bağlamda kentlerin, sağlık koşullarını iyileştirmede ve sağlamada özel potansiyele sahip olduğu görülmektedir.