TANI VE TEDAVİ AMAÇLI YAPILAN RADYOLOJİK İŞLEMLERİN GEBELİK ÜZERİNE ETKİLERİ

Özet

Teknolojik gelişmelerle birlikte, tıbbi uygulamalarda çok ivmeli bir şekilde iyileşmeler izlenmektedir. Sıklıkla görüntüleme yöntemlerine yenileri eklenmekte, var olanlarda da gelişmeler izlenmektedir. Gebelik esnasında tanı ve tedavi amaçlı radyolojik prosedürlerin uygulanması, günlük pratikte çok sık kullanılır hale gelmiştir. Bu yöntemleri kullanarak elde edilen veriler ciddi kazanımlar oluşturmaktadır. Ancak tüm bu radyolojik görüntüleme yöntemlerinin, hastaya belli miktarlarda etkileri söz konusudur. Kullanılan yönteme bağlı olarak değişik derecelerde hastaya radyasyon verilmektedir. Bu radyasyon miktarı arttıkça hastada belli sorunları da beraberinde getirmektedir. Özellikle gebelerde fetal gelişimin kompleks yapısı nedeniyle, radyasyonun fetal etkileri çok daha fazla olmaktadır. Gebelik haftası ne kadar küçükse, radyasyona bağlı fetal dokularda etkilenme riski de o kadar artmaktadır. Aynı zamanda gebelik haftası ile ilişkisi kadar, kullanılan yöntemin de hastaya verilen radyasyon miktarıyla yakın ilişkisi mevcuttur. Klinikte çok sık kullandığımız ultrasonun bile belli durumlarda gebelik üzerinde negatif etkilerinin olabileceği birkaç yayında tartışılmıştır. Radyolojik yöntemleri kullanırken, hastaya hangi dozda radyasyon verildiğinin bilinmesi ve hangi usullerle bu dozun etkisinin azaltılabileceğinin bilinmesi gereklidir. Tanı ve tedavi amaçlı olarak kullandığımız bu yöntemlerin öncelikle faydalı olması sağlanmalı, zararlarının minimalize edilmesi gerekir. Bu koşulları sağlayabilmek için de kullanılacak yöntemler hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olmak gereklidir. Biz bu çalışmamızda, güncel veriler ışığında, günlük pratiğimizde çok sık kullandığımız radyolojik görüntüleme yöntemlerinde olası maternal/fetal riskleri inceledik. Bu yöntemleri kuulanırken neler dikkat edilmesi gerektiğini araştırdık.